“Boşanma davalarında ön inceleme aşaması tamamlanana kadar usulüne uygun şekilde dayanılmayan bir olay, tanık beyanlarında geçtiğinden bahisle boşanma kararına dayanak yapılamaz. Bu nedenle tarafa kusur yüklenmiş olması doğru değildir.”
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 119/l-e ve f maddesi uyarınca davacı, davanın dayanağı olan bütün vakıaları ve bunlara ilişkin delillerini sıra numarası altında ve açık özetleriyle birlikte dava dilekçesine yazmalıdır.
Bunlar, dava dilekçesindeki talep sonucunun dayanağı olan ve bu talep sonucunu haklı göstermeye yarayan vakıalardır.
Usulüne uygun şekilde ( HMK.m.141) ileri sürülmemiş olan vakıalar, mahkemece kendiliğinden incelenemeyeceği gibi, hakim onları hatırlatacak hallerde dahi bulunamaz ( HMK. m. 25/1 ).
O halde, sadece ön inceleme aşaması tamamlanana kadar usulüne uygun şekilde ( HMK.m.141 ) bildirilmiş olan vakıalar davanın sınırını çizmekte ve mahkemece ancak, bu vakıalar hakkında inceleme ve değerlendirme yapılabilmektedir.
Aksinin kabulü; davacının dayandığı olguların, dolayısıyla elde etmek istediği nihai talebin dışına çıkılması sonucunu doğuracağı gibi; temyiz ve karar düzeltme süreçleri de dâhil, yargılamanın hangi aşamasına kadar gerçekleşecek hukuki ve fiili olguların nazara alınması gerektiği sorununu ortaya çıkaracaktır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 184. maddesinde “Boşanmada yargılama usulü” ayrıca düzenlenmiş; anılan maddenin ilk fıkrasında “Boşanmada yargılama, aşağıdaki kurallar saklı kalmak üzere Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa tabidir” hükmüne yer verilerek, maddede sayılan istisnalar dışında, boşanma davalarının genel yargılama usulüne tabi olduğu belirtilmiştir.
Boşanmada genel yargılama usulünün uygulanmasına ayrık olan kurallar ve uygulanması gereken özel usuller, Türk Medeni Kanunu’nun 184. maddesinde sınırlı olarak belirtilmiş olmasına karşın; bu sınırlamalar ve istisnalar içinde, tarafların usulüne uygun şekilde dayanmadığı vakıaların değerlendirmede esas alınacağına dair özel bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Davalının eşine hakaret ettiği, evlilik birliğinin kendisine yüklediği sorumluluklarını yerine getirmediği, evde olan biteni annesi ile paylaştığına ön inceleme aşaması tamamlanana kadar usulüne uygun şekilde ( HMK.m.141) vakıa olarak dayanılmamıştır.
Ön inceleme aşaması tamamlanana kadar usulüne uygun şekilde ( HMK. 141 ) dayanılmayan bir vakıanın, tanık beyanlarında geçtiğinden bahisle davalıya kusur olarak yüklenmesine imkan bulunmamaktadır. Usulüne uygun şekilde gösterilen vakıalar ise kanıtlanamamıştır. Gerçekleşen bu durum karşısında, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ E. 2014/12005
