Mahkeme, ön inceleme duruşmasına tarafları davet eder, ön incelemede dava şartlarını ve ilk itirazları inceler, uyuşmazlık konularını tam olarak belirler, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemleri yapar, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda onları sulhe teşvik eder, bu hususları tutanağa geçirir.
Usulüne uygun olarak ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemez (HMK.m.137).
Hukuk Genel Kurulunca da ön inceleme duruşması ve duruşmada yapılması gerekli olan işlemler yapılmadan tahkikat duruşmasına geçilemeyeceği, bu düzenlemenin emredici nitelikte olduğu benimsenmiştir (HGK. 13.03.2013, 2012/14-802 esas, 2013/347 karar).
Gerçekleşen bu durum karşısında, davalının hukuki dinlenilme hakkı (HMK m.27) kapsamındaki savunma hakkını kısıtlayacak şekilde ön inceleme duruşma günü dallıya bildirilmeksizin, yokluğunda ön inceleme aşaması tamamlandıktan sonra, tahkikat aşamasına geçilerek yargılamaya devam edilip, hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Örnek bir davada:
Dava, 17.02.2014 tarihinde ikame edilmiş, davalı, davaya cevap vermemiştir. Mahkemece dilekçeler teatisi aşamasından sonra ön incelemeye geçilmiş, ön incelemenin duruşmalı yapılmasına karar verilmiş ise de; davalıya ön inceleme duruşma günü tebliğ edilmeden, davalının katılmadığı ön inceleme duruşmasında tahkikat aşamasına geçilmesine karar verilmiştir.
Gerçekleşen bu durum karşısında, davalının hukuki dinlenilme hakkı (HMK m.27) kapsamındaki savunma hakkını kısıtlayacak şekilde ön inceleme duruşma günü dallıya bildirilmeksizin, yokluğunda ön inceleme aşaması tamamlandıktan sonra, tahkikat aşamasına geçilerek yargılamaya devam edilip, hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
