Boşanma davalarında, bir eşin diğer eşten maddi ve manevi tazminat alabilmesi için boşanma davasının açılmasına neden olan olaylarda daha az kusurlu olması gerekir.
Kusur oranları, tarafların aralarında yaşadığı olaylara göre değerlendirilir. Yani tüm kusurlu davranışlar aynı oranda ağırlık taşımaz. Hatta eşin bazı davranışları, diğer eşe boşanma davası açma hakkı verirken tazminat alma hakkı vermez.
Açılan boşanma davasında bir eş lehine Türk Medeni Kanunu’nun 174. maddesine göre manevi tazminata hükmedilebilmesi için, diğer eşin eylemlerinin, eşin ruhi bütünlüğüne zarar verici kabul edilmesi gereklidir.
Evlilik birliğinin kurulması ile eşlerin birbirlerine karşı sadakat yükümleri başlar ve bu yükümlülük boşanma kararının kesinleşmesine kadar devam eder.
Yargıtay uygulamalarında, sadakat yükümüne aykırı davranış, eşe yönelen fiziksel şiddet, hakaret gibi eylemlerden daha ağır kabul edilmektedir.
Bu nedenle, eşine fiziksel şiddet uygulayan eş lehine, diğer eşin güven kırıcı, sadakat yükümüne aykırı davranışlarının varlığı hallerinde manevi tazminata hükmedilebileceği Yargıtay’ın Hukuk Genel Kurulu’nun verdiği aşağıdaki kararla diğer dosyalara da emsal olmuştur.
T.C.YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2014/2-813 K. 2016/157 T. 24.2.2016
• EŞİNİ DARP EDEN KOCA YARARINA MANEVİ TAZMİNATA HÜKMEDİLEBİLECEĞİ (Kadının Facebook da Başka Erkekle Samimi Fotoğraf Paylaştığı ve Yazışmalar Yaptığı/Mevcut Telefonundan Ayrı Edindiği GSM Hattı İle Aynı Erkekle Gecenin Geç Saatlerinde Sık ve Uzun Süreli Görüşmeler Yaptığı Birden Fazla Güven Sarsıcı Davranışları Kocada Şiddetli Elem ve Hiddet Oluşturduğu – Kadının Erkeğe Nazaran Daha Ağır Kusurlu Olduğu/Davacı Erkek Yararına Manevi Tazminata Hükmedileceği/Boşanmadan Kaynaklı Manevi Tazminat İstemi)
• FACEBOOKDA BAŞKA ERKEKLE BİRLİKTE ÇEKİLMİŞ SAMİMİYET İÇEREN FOTOĞRAFLAR PAYLAŞAN KADIN (Mevcut Telefonundan Ayrı Edindiği GSM Hattı İle Aynı Erkekle Gecenin Geç Saatlerinde Sık ve Uzun Süreli Görüşmeler Yaptığı Birden Fazla Güven Sarsıcı Davranışları Kocada Şiddetli Elem ve Hiddet Oluşturduğu Erkeğin Güvenini Sarstığı – Her ne kadar Koca Eşini Basit Tıbbi Müdahale İle Giderilebilir Şekilde Yaralasa da Kadının Erkeğe Nazaran Daha Ağır Kusurlu Olduğu/Boşanma Davasında Koca Yararına Manevi Tazminata Hükmedileceği)
• BOŞANMADAN KAYNAKLI MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ (Davacı Güven Sarsıcı Davranışlarda Bulunan Davalı Eşini Basit Tıbbi Müdahale İle Giderilebilir Şekilde Yaraladığı – Davacının Öncesinde Eşine Karşı Fiziksel Şiddet Uyguladığı Kanıtlanamadığı/Davacı Erkek Yararına Manevi Tazminata Hükmedilmesi Gerektiği)
• KİŞİLİK HAKLARINININ İHLALİNDEN KAYNAKLI MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ (Boşanmanın Feri Nitelikte – Davacı Güven Sarsıcı Davranışlarda Bulunan Davalı Eşini Basit Tıbbi Müdahale İle Giderilebilir Şekilde Yaraladığı/Davalı Kadının Davacı Erkeğe Nazaran Daha Ağır Kusurlu Olduğu – İstemin Kabulü Gerektiği)
• GÜVEN SARSICI DAVRANIŞ (Davalı Kadın Facebook da Başka Erkekle Birlikte Çekilmiş Samimiyet İçeren Fotoğraflar Paylaştığı – Aynı Erkekle Görüşmek İçin Mevcut Telefonundan Ayrı Edindiği GSM Hattı İle Gecenin Geç Saatlerinde Sık ve Uzun Süreli Görüşmeler Yaptığı/Davalı Kadının Davranışları Davacı Erkeğin Güvenini Sarsacağı)
• KADININ AĞIR KUSURLU OLMASI (Davalı Kadın Facebook da Başka Erkekle Samimi Fotoğraf Paylaştığı ve Yazışmalar Yaptığı – Mevcut Telefonundan Ayrı Edindiği GSM Hattı İle Aynı Erkekle Gecenin Geç Saatlerinde Sık ve Uzun Süreli Görüşmeler Yaptığı/Davacı Erkek Davalıyı BTM İle Giderilebilir Şekilde Yaraladığı – Kadının Ağır Kusurlu Olduğu)
4721/m.174/2
ÖZET : Dava; boşanmadan kaynaklı manevi tazminat istemine ilişkindir. Somut olayda; davalı kadının facebook isimli sosyal paylaşım sitesinde bulunan hesabında başka bir erkekle birlikte çekilmiş samimiyet içeren fotoğraflarını paylaşması, yine bu kişi ile aynı sosyal paylaşım sitesinde yazışmalar yapması, ayrıca aynı erkekle görüşmek için mevcut telefonundan ayrı olarak edindiği GSM hattı ile bu kişiye ait GSM hattı arasında yapılan görüşmelerin gecenin geç saatlerinde, sık ve uzun süreli olması gözetildiğinde, davalı kadının bu davranışlarının davacı erkeğin güvenini sarsacağı kuşkusuzdur. Davalı kadının belirlenen güven sarsıcı davranışlarına konu sosyal medyada paylaşılan fotoğrafların ve özel olarak bulundurulan telefonun varlığının davacı erkek tarafından öğrenilmesi üzerine davacı erkeğin, duymuş olduğu hiddet ve şiddetli elemin etkisi altında eşine “basit tıbbi müdahale ile giderilebilir nitelikte” fiziksel şiddet uyguladığı, ceza mahkemesince bu sebeple mahkum edilen erkeğin cezasında haksız tahrik hükmü uygulanmak suretiyle indirime gidildiği dosyaya ekli ceza dosyası ve adli rapordan anlaşılmaktadır. Davalı kadının birden fazla güven sarsıcı davranışlarının, bunu öğrenen davacı erkekte şiddetli elem ve hiddet oluşturduğu, bu duygular içerisinde bulunan ve öncesinde de eşine karşı fiziksel şiddet uyguladığı kanıtlanamayan erkeğin sadece bu olay sebebiyle eşine basit nitelikte fiziksel şiddet uyguladığı, bu sebeple boşanmaya neden olaylarda her iki tarafın da kusuru olmakla birlikte davalı kadının, davacı erkeğe nazaran daha ağır kusurlu olduğu, davalı kadının belirlenen kusurlu davranışının davacı erkeğin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olduğu ve bu sebeple davacı erkek yararına manevi tazminata hükmedilmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki “boşanma-tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kocaeli 2. Aile Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 20.11.2012 gün ve 2011/1015 E.-2012/776 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekillerince istenilmesi üzerine, Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 17.6.2013 gün ve 2013/4429 E.-2013/16925 K. sayılı ilamı ile;
(… 1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacı kocanın tüm, davalı kadının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.
2-)Mahkemece davalı kadın ağır kusurlu kabul edilerek boşanmaya ve davacı lehine manevi tazminata hükmedilmiş ise de; yapılan soruşturma ve toplanan delillerden davalı kadının güven sarsıcı davranışlarına karşılık davacı kocanın da bu durumu öğrenmesi üzerine şiddet uyguladığı sabittir. Gerçekleşen bu durum karşısında boşanmaya sebep olan olaylarda taraflar eşit derecede kusurludur. Hal böyle iken davalının ağır kusurlu kabul edilip bu hatalı kusur belirlemesine göre davacı koca lehine manevi tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir…),
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, davacı erkeğin boşanma ve maddi- manevi tazminat istemi ile davalı kadının savunma yoluyla tedbir nafakası ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı erkek vekili; tarafların 5 yıldır evli olduklarını, bu evlilikten çocukları olmadığını, son günlerde davalının, davacıya karşı tutum ve davranışlarının değiştiğini, bu sebeple davacının şüpheye düştüğünü, yapmış olduğu araştırmalarda davalının başka bir telefon daha kullandığı ve … (kızlık soyadı) adına facebook sitesi açtığını ve bu siteye koymuş olduğu fotoğraflarda … isimli bir erkek ile güven sarsacak nitelikte samimi davranışlarda bulunarak davacıyı aldattığını anladığını, bu durumun ortaya çıkması üzerine davalının evi terk ettiğini, bu olay sebebiyle davacı müvekkilinin manevi çöküntüye girdiğini, davalının evlilik birliğinin sadakat ilkesine aykırı davranması sebebi ile davacı açısından evlilik birliğinin artık katlanılmaz hale geldiğini, davalının özel eşyalarını alarak evden ayrılıp … isimli kişiyle birlikte ayrı bir evde yaşadığını, bu sebeple fiilen biten evlilik birliğinin hukuken sürüyor olmasının taraflara bir yararı olmadığı gibi davacı için telafisi olanaksız zararlar oluşturduğunu ve fiilen bitmiş olan evlilik birliğinin hukuken da bitirilmesi için bu davayı açmanın zorunlu hale geldiğini, davanın kabulü ile, tarafların boşanmalarına, 50.000 TL maddi, 100.000 TL manevi tazminatın davalı kadından tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili; dava dilekçesinde anlatılan hususları kabul etmediklerini, davalının, davacı eşine karşı davranışlarının değişme sebebinin davacı eşinden evlilik süresince çeşitli zamanlarda şiddet görmesi ve son dönemlerde bu şiddet olaylarının sayısının ve dozunun artması olduğunu, evi terk ettiği gün müvekkilinin davacı eşinden yeniden şiddet gördüğünü ve can güvenliğini sağlayabilmek için geçici olarak Kocaeli’nde bir arkadaşının evine sığındığını, davacının şiddet sebebi ile evi terk eden eşinden özür dilemek yerine onu karalama yoluna gittiğini, davacı eşin tamamen kötü niyetli olarak hareket ettiğini, davalının facebook hesabında bulunan fotoğraflarının iş arkadaşlarıyla çekildiğini, bu fotoğraflarda Türk aile yapısına aykırı bir durum olmadığını, facebook hesabındaki yazışmaların ise davalıya ait olmadığını, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında ve evlilik birliğinin çekilmez hal almasında davalının herhangi bir kusuru bulunmadığını, aksine davacı eşin paranoyak tavırları, sürekli şiddet uygulaması, ekonomik anlamda üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi, kendi kazandığını kendisinin harcaması ve hatta davalının maaşının bir kısmına düzenli olarak el koyması sebepleriyle bu evliliğin davalı için çekilmez hal aldığını, evlilik birliğinin devamında taraflar ve toplum yönünden sosyal fayda kalmadığını bildirerek, boşanma davasının devamına, karşı tarafın maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine, müvekkili için dava tarihinden itibaren aylık 500 TL tedbir nafakasına karar verilmesini, davacının kusurlu davranışları ve davalı müvekkilinin uğradığı iftira sebebiyle kişilik haklarının ihlal edilmesi ve aile haysiyetinin rencide edilmesi sebebiyle 50.000 TL manevi tazminata ve boşanma sonucu davalı kadının mevcut ve beklenen menfaatleri de zarar görmüş olacağından 50.000 TL maddi tazminata karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davalının başka erkeklerle birlikte dolaştığı, resimler çektirdiği, telefon ya da internet ortamında görüşmeler yaptığı, eşinin güvenini sarsacak şekilde hareket ettiği , davacının da bu olay sebebiyle eşine bir kez şiddet uyguladığı, olaya dair Sulh Ceza Mahkemesi kararında şiddet olayının davalının başka erkeklerle samimi fotoğraf çektirmesi, başka erkeklerle görüşmek üzere özel telefon bulundurması sebebiyle duyulan hiddet ve şiddetli eleminin etkisi altında gerçekleştirdiği kabul edilerek davacı lehine haksız tahrik hükmünün uygulandığı, davalının kusurunun daha ağır olduğu ve evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı, bundan sonra bir araya gelip evlilik birliğini devam ettirmelerinin mümkün olmadığı, birbirlerine saygı ve sevginin kalmadığı gerekçesiyle davanın kabulüyle şiddetli geçimsizlik sebebiyle tarafların boşanmalarına, davacı yararına 10.000 TL manevi tazminata, davalı kadın yararına 200 TL tedbir nafakasına hükmedilerek, davacının maddi tazminat ile davalının maddi ve manevi tazminat isteklerinin reddine karar verilmiştir.
Taraf vekillerinin temyizi üzerine karar, Özel Dairece yukarda başlık bölümünde gösterilen sebeple bozulmuştur.
Yerel Mahkemece, önceki kararda direnilmiş; hükmü temyize davalı kadın vekili getirmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; boşanmaya sebep olan olaylarda güven sarsıcı davranışlarda bulunan kadın ile bu güven sarsıcı davranışı öğrendiğinde haksız tahrik altında eşine fiziksel şiddet uygulayan erkeğin aynı oranda kusurlu olup olmadıkları; bunun sonucunda davacı erkek yararına manevi tazminata hükmedilip hükmedilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 174/2 maddesi uyarınca; “Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.” Buna göre davacı erkek lehine manevi tazminata hükmedilebilmesi için davalı kadının boşanmaya neden olan olaylarda ağır kusurlu olması ve kadının bu ağır kusurlu davranışının erkeğin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olması gerekir.
Somut olayda; davalı kadının facebook isimli sosyal paylaşım sitesinde bulunan hesabında başka bir erkekle birlikte çekilmiş samimiyet içeren fotoğraflarını paylaşması, yine bu kişi ile aynı sosyal paylaşım sitesinde yazışmalar yapması, ayrıca aynı erkekle görüşmek için mevcut telefonundan ayrı olarak edindiği GSM hattı ile bu kişiye ait GSM hattı arasında yapılan görüşmelerin gecenin geç saatlerinde, sık ve uzun süreli olması gözetildiğinde, davalı kadının bu davranışlarının davacı erkeğin güvenini sarsacağı kuşkusuzdur.
Davalı kadının belirlenen güven sarsıcı davranışlarına konu sosyal medyada paylaşılan fotoğrafların ve özel olarak bulundurulan telefonun varlığının davacı erkek tarafından öğrenilmesi üzerine davacı erkeğin, duymuş olduğu hiddet ve şiddetli elemin etkisi altında eşine “basit tıbbi müdahale ile giderilebilir nitelikte” fiziksel şiddet uyguladığı, ceza mahkemesince bu sebeple mahkum edilen erkeğin cezasında haksız tahrik hükmü uygulanmak suretiyle indirime gidildiği dosyaya ekli ceza dosyası ve adli rapordan anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki, hiçbir eylem şiddete gerekçe olmayacağı gibi, hukuk düzeni de şiddeti korumaz. Ne var ki, manevi tazminata hükmedilmesinde tarafların boşanmaya neden olaylardaki kusur durumları ile belirlenen bu kusurun kusuru daha az olan tarafın kişilik haklarına saldırı niteliğinde olup olmadığı dikkate alınır.
Bu itibarla Kurul çoğunluğu tarafından, davalı kadının yukarda sayılan birden fazla güven sarsıcı davranışlarının, bunu öğrenen davacı erkekte şiddetli elem ve hiddet oluşturduğu, bu duygular içerisinde bulunan ve öncesinde de eşine karşı fiziksel şiddet uyguladığı kanıtlanamayan erkeğin sadece bu olay sebebiyle eşine basit nitelikte fiziksel şiddet uyguladığı, bu sebeple boşanmaya neden olaylarda her iki tarafın da kusuru olmakla birlikte davalı kadının, davacı erkeğe nazaran daha ağır kusurlu olduğu, davalı kadının belirlenen kusurlu davranışının davacı erkeğin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olduğu ve bu sebeple davacı erkek yararına manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği, Özel Dairece boşanmaya neden olan olaylarda tarafların eşit derecede kusurlu kabul edilmesinin yerinde görülmediği gerekçesi ile yerel mahkeme direnme kararının onanması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyeler tarafından şiddete sıfır toleransın geçerli olduğu devlet ve hukuk düzeninde fiziksel şiddet uygulayan eşe manevi tazminat verilmesi sonucunu doğuracağı ve benzer davalarda fiziksel şiddet uygulayanların tazminat almalarını sağlayacağı gerekçesiyle direnme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmüş ise de, yukarda açıklanan sebeplerle çoğunluk tarafından bu görüş benimsenmemiştir.
Açıklanan bu sebeplerle usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.
SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarda açıklanan sebeplerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 24.02.2016 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY :
Maddi vakıa:
Kadın Eş : Güven sarsıcı davranışlarda bulundu.
Erkek Eş : Fiziksel şiddet uyguladı.Ceza Mahkemesince cezalandırıldı.
Bu konuda yerel mahkeme ve Daire arasında bir çekişme bulunmamaktadır.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi:
Taraflar EŞİT KUSURLU sayılır.
Eşler birbirinden manevi tazminat alamaz.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun Değerli Çoğunluğu:
Güven sarsıcı davranışta bulunan kadın kendisine fiziksel şiddet uygulayan erkeğe göre AĞIR KUSURLUDUR.
Kadın, kendisine fiziksel şiddet uygulayan erkeğe manevi tazminat vermelidir.
Şiddete sıfır toleransın geçerli olduğu Devlet ve Hukuk düzeninde fiziksel şiddet uygulayan eşe manevi tazminat verilmesi sonucunu doğuran ve benzer davalarda fiziksel şiddet uygulayanların tazminat almalarını sağlayan bir görüşe katılmamız mümkün değildir.
merhaba hocam.. ben de eşimle sürekli anlaşamıyorum. eşim çok agır itamlarda bulunuyor ve beni çok ağır bir şekilde hakaretler edip huzurmuzu mahfediyor. ben de bir erkrk olarak bu davranışlarına sakinliğimi ne kadar da korusam ama bazen dayanamayıp karşılık veriyorum.. .2.5 yasında bır kızımız var ve 4 yıllık evlıyız ama bu evlılıkte ıkımız de kendımıze bır hayat suanamdık. aramızda saygı denen bır kavram kalmamış ve her lafımız bir birimizi aşırı derece de rahatsız edıyor. bunların hepsı eşimin yuzunden .. çünkü kendisi panaroyak bir kadın .. olmayan şeyleri olmuş gibi bana yansıtıyor.. ve en son tartışmamızda boşanma ya kadar yıne eldık ve artık boşanmaya kesın bir şekilde karra verdim. ve eşim de bunu bilerek beni tahrik etmek istedi ve bana ve ailme çok ağır laflar ve küfürler etmeye başladı ki ben ona el kaldırayım .o da darp raporu alabilsin diye… benim eşimin vucuuda cok hassas biri kolunu sıktımı hemen iz kaalıyor ve morarıyor. oda bunun bilincinde ve o yuzden beni ağır tahriklere üstüme gelmeye başladı ve kollarımı bılekelrımı tırmalayıp iz bıraktı, bende buna karşılık vermek zorunda kaldım ve kolundan tutup susturmaya çalıştım ama kesınlıkle onu dövmedim , sadece kollarını sıkı sıkı tutup iteledim ve susmasını ıstedim.. ve yarın olunca kolunda izler oluşmuş ve hastaneden darp raporu almış. ve beni polise de şikayet edecekmiş.. yani ben ciden hep hzuur istedim ama allah öyle bir insanı karşıma çıkardı ki , şuan ondan kurtulmaya çalışıyorum ama o beni darp raporu ile sürekli tehdid ediyor , kızmın yüzünü göremessin diyor ve benden tazminat ve zamanında borçlara verdiğimiz altınları geri istiyor. bu şekilde boşanmak istiyor ve ben askeri ücret çalışan biriyim, ona ne altın verecek güçteyim nede tazminat. ama kızım için mahkeme ne karar verirse kabulumdur.. ben bu durumda ne yapabilirim yada mahkeme böyle bir durumda darp raporu var diye bana tazmınat yada para cezası gibi birşey sunarmı.. ciden aldıgı darp raporu vucudunun hasaas olmasından kaynaklı bır durumum.. yani bir doktar boyle bur durumda nasıl darp verebiliyor anlamıyorum.. ve ben ne yapmalıyım avukat bey.. teşekkur ediyorum..