OYAK’taki birikimler mal paylaşımına dahil midir?

OYAK Emeklilik Yardımı / OYAK Konut Edinme Fonu / OYAK Rezerv

Oyaktaki birikimler mal paylaşımına dahil midir, oyak kişisel mal mıdır, ikramiye edinilmiş mal mıdır, emekli ikramiyesi mal paylaşımına girer mi, ankara boşanma avukatı


Oyak Konut Ön Biriktirme Fonu, Oyak Rezerv ve Oyak Emeklilik evlilik birliği içinde edinilen mallara dahil midir? Boşanma davaları ile birlikte buralarda biriken paralar da paylaşılacak mıdır?

Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına (TSK Personeli) sosyal yardımda bulunmak üzere 205 sayılı Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu 3.1.2961 tarihinde kabul edilmiştir. Bu Kanun’un 17. maddesi ile aşağıdaki kişiler OYAK üyesi sayılmıştır:

    • TSK bünyesindeki tüm muvazzaf subaylar ile sözleşmeli subaylar,
    • askeri memur,
    • astsubay, sözleşmeli astsubay,
    • uzman jandarma ile
    • emekli maaşı sistemine giren üyeler ile bunların ölümleri halinde sisteme devam etmek isteyen eşleri
    • uzman erbaşlar,
    • Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Ordu Yardımlaşma Kurumu ve OYAK’ın %50’sinden fazlasına sahip olacağı ya da iştirak edeceği şirketlerde çalışan tüm maaşlı-ücretli memur ve müstahdemler
    • Yedek subaylar ve yedek astsubaylar geçici süre ile OYAK üyesidir

OYAK, kurum üyelerine hangi yardımları yapmaktadır?

Kanunun 20. maddesine göre OYAK üyelerine bir defaya mahsus olarak emeklilik yardımı, maluliyet yardımı, ölüm yardımı ve Konut Ön Biriktirim Fonu olmak üzere 4 ayrı başlıkta yardım yapmaktadır.

OYAK emeklilik yardımından yararlanmanın şartı nedir?

En aza 10 yıl müddetle Kurumda üye olarak bulunduktan sonra, görevli oldukları kuruluşlardan herhangi bir sebeple ayrılmak suretiyle üyeliği sona eren daimi üyeler emeklilik yardımından faydalanırlar.

Emeklilik yardımına hak kazanarak görevli oldukları kuruluşlardan herhangi bir sebeple ayrılan
üyeler isterler emeklilik yardımının 1/4’ünü veya 2/4’ünü veya 3/4’ünü yahut tamamını Kurumda bırakarak Emekli Maaşı Sistemine girebilirler.

Tam ve daimi maluliyet yardımından yararlanacak üyeler; emeklilik yardımlarının 1/4’ünü veya 2/4’ünü veya 3/4’ünü yahut tamamını Kurumda bırakmak suretiyle OYAK Emekli Maaşı Sistemine girebilirler. Kısmi maluliyet yardımından yararlanan üyeler, emeklilik yardımından yararlanabilmeleri durumunda emeklilik yardımının 1/4’ünü veya 2/4’ünü veya 3/4’ünü yahut tamamını Kurumda bırakmak şartıyla OYAK Emekli Maaşı Sistemine girebilirler.

Kurum üyesi iken ölenin eşi, ölen üye için tahakkuk eden emeklilik yardımının kendisine düşen miras payı oranında veya daha yüksek bir dilimde, Kurum Emekli Maaşı Sistemine girmiş bulunan üyenin ölümü halinde ise; varislerine ödenecek olan rezervinin 1/4’ünü veya 2/4’ünü veya 3/4’ünü yaput tamamını kurumda bırakmak veya iştirak edilecek dilimi tamamlamak suretiyle Emekli Maaşı Sistemine girebilir. Emekli Maaşı Sistemine giren üye eşinin ölümü halinde birikmiş rezervi kanuni mirasçılarına ödenir.

OYAK Emeklilik Sisteminden Çıkış Mümkün müdür

Sistemde bulunan üyelerin, sisteme girişlerinden itibaren üç yıl geçtikten sonra rezervlerini alarak ayrılabilmeleri mümkündür. Ancak, sistemden çıkanlar bir daha sisteme kabul edilemezler. Sistemden çıkış müracaatları her yılın Aralık ayında yapılır ve sistemden çıkış, müteakip olağan Genel Kurul toplantısından sonra gerçekleştirilir. Sistemden ayrılan üyelerin hakları, sahibi bulunduğu rezerv kendisine ödeninceye kadar devam eder.

Kurumun daimi üyelerinden ölüm dışındaki bir sebeple üyelik vasfını kaybedenlere aidatları iade olunur. Ancak, Kurum üyelik müddetleri üç yılı geçmeyenlerle, geçici üyelere hiçbir aidat iadesi yapmaz. Konut Ön Biriktirim Fonuna katılan üyelerin birikmiş ek aidatları, Kurum üyeliğinin herhangi bir sebeple son bulması halinde bu üç yıllık süreye bakılmaksızın nemasıyla birlikte ödenir.

OYAK’ta biriken haklarda diğer eşin hakkı var mı?

Evlilik içinde 1.1.2002 tarihi sonrası eşlerden biri adına edinilen mal varlığı üzerinde diğer eşin yasadan kaynaklanan artık değerin yarısı oranında katılma alacağı isteme imkanı bulunmaktadır (TMK’nun 231, 236/1.m.).

4721 Sayılı TMK’nin “Edinilmiş Mallar” başlıklı 219. maddesinin 2. fıkrasında, sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemelerin edinilmiş mal grubundan sayıldığı belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un 228/2. maddesinde ise, eşlerden birine sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumlarınca yapılmış olan toptan ödemeler veya iş gücünün kaybı dolayısıyla ödenmiş olan tazminat, toptan ödeme veya tazminat yerine ilgili sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumunca uygulanan usule göre ömür boyunca irat bağlanmış olsaydı, mal rejiminin sona erdiği tarihte bundan sonraki döneme ait iradın peşin sermayeye çevrilmiş değeri ne olacak idiyse, tasfiyede o miktarın kişisel mal olarak hesaba katılacağı hükmüne yer verilmiştir.

Mal rejiminin devamı sırasında, emeklilik ikramiyesinin toptan ödenmesi durumunda; öncelikle ödeme tarihi itibarıyla ülkemize özgü ve güncel verileri içeren TRH 2010 tablosundan yararlanılarak, emekli olan eşin ortalama bakiye yaşam süresi bulunarak, ödeme günlük irat şeklinde yapılsaydı her bir güne karşılık gelen miktar saptanır. Bundan sonra, irat şeklindeki günlük ödeme miktarı, mal rejiminin sona erdiği 31.04.2012 tarihinden sonraki kalan günler ile çarpılarak, bulunacak bu miktarın peşin sermayeye çevrilmiş değeri hesaplanır.

Mal rejiminin sona ermesinden sonraki döneme isabet eden ödemenin açıklanan yöntemle hesaplanan peşin sermaye çevrilmiş değeri, emekli olan eşin kişisel malı sayılır. Ödenen toplam emeklilik ikramiyesinden, kişisel mal sayılan bu miktar (mal rejiminin sona ermesinden sonraki döneme isabet eden günlük irat şeklindeki toplam ödemelerin peşin sermayeye çevrilmiş değeri) çıkarıldıktan sonra, kalan miktar edinilmiş mal (artık değer) kabul edilerek tasfiye sırasında göz önünde bulundurulur.

Emeklilik ikramiyesinin tasfiyeye konu edilmesi için mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olması (TMK mad.235/1) ya da bu para kullanılarak başka bir mal varlığına sahip olunmalıdır. Söz konusu gelir, kullanılarak satın alınan mal varlıkların tasfiyesinde de aynı kurallar geçerli olacaktır.
Hemen belirtmek gerekir ki, yukarıda açıklanan hesaplama yöntemi mal rejiminin ölüm dışındaki nedenlerle sona ermesi hallerinde uygulanır.

Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona erer (TMK mad.225/son)

Oyak Emeklilik Yardımı

Katılma alacağı bakımından talepte bulunan eşin çalışıp çalışmaması veya herhangi bir katkıda bulunup bulunmamasının bir önemi de yoktur. Katılma alacağı yasadan kaynaklanmaktadır.

Mal rejiminin devamı sırasında, emeklilik ikramiyesinin toptan ödenmesi durumunda; öncelikle ödeme tarihi itibarıyla ülkemize özgü ve güncel verileri içeren TRHA (Türkiye Hayat Annüite Tablosu) 2010 tablosundan yararlanılarak, emekli olan eşin ortalama bakiye yaşam süresi bulunarak, ödeme günlük irat şeklinde yapılsaydı her bir güne karşılık gelen miktar saptanır.

Bundan sonra, irat şeklindeki günlük ödeme miktarı, mal rejiminin sona erdiği  tarihten sonraki kalan günler ile çarpılarak, bulunacak bu miktarın peşin sermayeye çevrilmiş değeri hesaplanır.

Mal rejiminin sona ermesinden sonraki döneme isabet eden ödemenin açıklanan yöntemle hesaplanan peşin sermaye çevrilmiş değeri, emekli olan eşin kişisel malı sayılır. Ödenen toplam emeklilik ikramiyesinden, kişisel mal sayılan bu miktar (mal rejiminin sona ermesinden sonraki döneme isabet eden günlük irat şeklindeki toplam ödemelerin peşin sermayeye çevrilmiş değeri) çıkarıldıktan sonra, kalan miktar edinilmiş mal (artık değer) kabul edilerek tasfiye sırasında göz önünde bulundurulur. (Kararın tam metni için: 8. Hukuk Dairesi 2019/1480 E. , 2019/3580 K.)

Hemen belirtmek gerekir ki, yukarıda açıklanan hesaplama yöntemi mal rejiminin ölüm dışındaki nedenlerle sona ermesi hallerinde uygulanır.

Henüz Emekli Olunmadan Boşanma Davası Açılmış Olması

“davalının OYAK emeklilik maaş sisteminde boşanma dava tarihinde 130.600,00 TL rezervi bulunmaktadır. … emeklilik sisteminde, pirimlerin tahsilinde kamu gücü kullanıldığından ve kamusal amacı doğrultusunda sosyal rizikonun (yaşlılık) gerçekleşmesiyle ödeme yapıldığından TMK’nun 228/2 maddesi uygulanır.” (Kararın tam metni için:  8. Hukuk Dairesi 2015/16958 E. , 2015/21471 K.)

“davalının boşanma davasının açıldığı tarihten sonra emekli olduğuna ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen emekli ikramiyesi ile Oyak tarafından ödenen emeklilik rezervinin boşanma davasının açıldığı tarihten sonra davalıya ödendiği anlaşıldığına göre” (Kararın tam metni için: 8. Hukuk Dairesi 2012/7285 E. , 2013/3191 K.)

Emekliliğe Hak Kazandığı Halde Emekli Olmayanların Durumu

“Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, davalının 16.09.2009 tarihi itibariyle emekli olduğu, boşanma dava tarihinden önce emekli olması nedeniyle davalıya ödenmesi gereken 91.321,51 TL emeklilik yardımının tamamının yeniden Oyak Emeklilik Maaş Sistemine aktarıldığı gerek SGK gerekse Oyak Genel Müdürlüğü yazı cevabından anlaşılmaktadır. O halde, emeklilik maaş sistemine aktarılan miktar üzerinden TMK’nun 228/2. maddesi gereğince bu miktarın mal rejiminin sona erdiği tarihten sonraya isabet eden bölümünün yukarıda açıklanan kurallar gözetilerek peşin sermayeye çevrilmiş değerinin davalının kişisel malı olduğu dikkate alınarak bakiye miktarın artık değer kabul edilmesi ve buna göre davacının katılma alacağının hesaplanması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.” (kararın tam metni için: 8. Hukuk Dairesi 2015/2161 E. , 2016/9456 K.)

“Davalının 21.04.2005 tarihinde emekliye ayrılarak aldığı emekli ikramiyesinin 1/4’ü olan 9.255,41 TL’yi OYAK emekli maaş sistemine tevdii ederek üç ayda bir emekli maaşı almayı amaçladığı, davacının davalının emekli olduğu 2005 yılından sonraki döneme ilişkin OYAK emeklilik sistemindeki parasına yönelik katılma alacağı talebinde bulunduğu; bu paranın davalının talebiyle ömür boyunca irat bağlanması için emekli olduğu tarihte emekli ikramiyesinden ayırdığı 1/4 miktara karşılık geldiği için bu miktarın tamamı TMK’nun 228/2. maddesi uyarınca davalının kişisel malı olarak hesaba katılmalıdır.” (kararın tam metni için: 8. Hukuk Dairesi 2015/13840 E. , 2015/18067 K.)

Oyak Konut Ön Biriktirim Fonu


T.C. YARGITAY 8. HUKUK DAİRESİ E. 2014/9071 K. 2014/13425 T. 24.6.2014

Davacı S. vekili, boşanma ile birlikte açılan ve tefrik edilen davasında,

    • davacının kazandığı parayı evlilik birliğine hasrettiğini,
    • davalıya ait maaşın belli kısmının OYAK üyesi olarak birikim amacı ile yine OYAK konut edindirme fonuna üye olması sebebiyle kesildiğini,
    • yapılan tasarruf miktarının 14.000 TL olduğunu,
    • davacının bu tasarruf meblağından 7.000 TL miktarında edinilmiş olan bu tasarrufa katılım payı bulunduğunu, ayrıca davalının TSK Morsan ölüm sandığı, TSK Mehmetçik Vakfı ve Türk Hava Kuvvetleri Kartal Vakfına üyeliklerinden dolayı maaş kesintilerinden dolayı fazlaya dair hakları saklı tutularak 1.500 TL maddi tazminat hakkı talep ettiğini,
    • ayrıca evlilik içinde tarafların müşterek tasarrufları ve özellikle davacıya düğününde takılan takılarını bozarak kattığı değerle alınan 44 FZ 107 plakalı Ford Escort marka aracın değerinin yarı bedeli olan 6.000 TL’nin de davacıya ödenmesi gerektiğini açıklayarak
    • fazla hakları saklı tutularak 14.500 TL maddi tazminatın dava tarihinden geçerli yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı G. vekili,

    • talebin sebepsiz zenginleşme niyetini gösterdiğini,
    • OYAK kesintisinin zorunlu olup konut edindirme fonuna ise Ocak 1999 yılında üye olunduğunu,
    • davaya konu aracın davalının babasının maddi yardımları ile alındığını açıklayarak davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece verilen karar

    • davacı tarafın Morsan üyeliği ile ilgili olarak açtığı davasını atiye terk edip davalı vekili de muvafakat ettiğinden karar verilmesine yer olmadığına,
    • davacı vekilinin oyak üyeliği için 7.000 TL, araç için de 4.350 TL olmak üzere toplam 11.350 TL alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
    • araç için fazlaya dair talebin reddine,
    • Oyak üyeliği için fazlaya dair hakların saklı tutulmasına karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Taraflar hakkında bilgiler:

    • 5.8.2001 tarihinde evlenmişler,
    • 21.5.2008 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne dair kararın 2.11.2012 tarihinde kesinleşmesiyle, mal rejimi sona ermiştir (TMK.nun 225/2.m.).
    • Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden, eşler arasında 1.1.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM’nin 170.m.), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise, yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202, 4722 Sayılı Kanunun 10.m.).
    • Dava konusu 44 FZ 107 plakalı 1995 model Ford Escort marka aracın 18.12.2002 tarihinde davalı adına satın alındığı ve boşanma davası öncesi 8.12.2006 tarihinde dava dışı gerçek kişiye satıldığı anlaşılmaktadır.
    • Davacı ayrıca davalının OYAK üyeliği ve yardım sandığı, vakıf üyelikleri ile ilgili kesilen miktarlar bakımından da talepte bulunmuş olup davacının isteği, aracın edinme tarihi ve dosya kapsamına göre katılma alacağı niteliğindedir.

Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alındığı anlaşılan davaya konu araç TMK’nun 222/son maddesine göre edinilmiş mal niteliğinde olduğuna, aynı maddenin 2.fıkrasına göre davalı tarafından kişisel mal savunması ispat edilemediğine, usul ve yasaya uygun şekilde belirlenen artık değer üzerinden yarı oranda yazılı şekilde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre davalı vekilinin araca yönelen temyiz itirazlarının reddi ile hükmün araçla ilgili belirlenen 4.350 TL katılma alacağı bakımından ONANMASINA,

Davalı vekilinin araç dışındaki diğer kabul edilen bölüme yönelen temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, alınan bilirkişi raporundaki hesaplamalardan hareketle davalının mesleği itibarıyla üyesi olduğu OYAK tarafından yapılan kesintiler, OYAK konut ön biriktirme fonuna üyeliği sebebiyle yaptığı ödemeler dikkate alınarak yazılı şekilde fazla hakları da saklı tutularak taleple bağlı olacak şekilde 7.000 TL katılma alacağına hükmedilmiştir.

Dosyaya gelen yazı cevaplarından davalının mesleği sebebiyle zorunlu OYAK üyesi, aynı zamanda OYAK konut ön biriktirim fonu üyesi olduğu, davalının maaşlarından bu üyelikleri sebebiyle kesintiler yapıldığı, bu kesintilerden fonda birikim oluştuğu, üyelik ilişkisinin devam ettiği, davalıya OYAK tarafından herhangi bir toplu ödeme yapılmadığı gibi maaş veya ücret alacağı da bulunmadığı, davalının 1999 yılında üye olduğu OYAK konut ön biriktirme fonundan 13.3.2013 tarihinde ayrılarak rezervi olan 44.755,74 TL’nin kendisine ödendiği ve üyeliğinin sona erdiği anlaşılmaktadır.

Edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesi sebebiyle açılan alacak davalarında kural olarak mal rejiminin sona erdiği anda (boşanma dava tarihinde) mevcut bulunan edinilmiş mallar tasfiye anındaki değerleri gözetilerek tasfiye yapılmaktadır. (TMK’nun 232, 235/1.m)

Mal rejiminin sona erdiği sırada bulunmayan, evlilik sırasında edinilmiş olmakla birlikte boşanma davası açılmadan önce elden çıkartılan mal varlığı değerlerinin de istisnai olarak devredildikleri tarih dikkate alınarak tasfiyeye katılma imkanı bulunmaktadır (TMK’nun 229, 235/son m.)

Ancak mal rejimi sona erdiği (boşanma dava tarihinde) sırada mevcut bulunmayan mal veya değerler bakımından tasfiye yapılamaz.

Bu açıklamalar karşısında mal rejimi sona erdiği sırada henüz davalı yedinde olmadığı, davalıya yapılan bir toplu ödeme de bulunmadığı halde davalının OYAK üyeliği sebebiyle boşanma dava tarihine kadar davalının maaşından yapılan kesintiler ile OYAK konut ön biriktirme fonu üyeliği sebebiyle yapılan ödemeler toplamı dikkate alınarak davacı lehine hesaplama yapılıp katılma alacağına hükmedilmesi doğru olmadığı gibi davalıya mal rejimi sona erdikten sonra 13.3.2013 tarihinde üyelikten ayrılması sebebiyle ödendiği anlaşılan 44.755,74 TL rezerv miktarın da henüz mal rejimi sona erdiği sırada davalı yedinde olmaması sebebiyle tasfiyede gözetilmesi mümkün değildir.

Mahkemece, araç dışındaki davalının OYAK üyeliği ve konut ön biriktirme fonundaki birikimlerle ilgili davacının davasının reddine karar verilmesi gerekirken usul ve yasaya aykırı şekilde farazi bir takım hesaplamalardan hareketle yazılı şekilde 7.000 TL katılma alacağına hükmedilmesi doğru değildir.

Yorum bırakın

Ankara Danışma / Randevu : 0533 483 9313