Tespit Davası Nedir?

Bir hukuki ilişkinin varlığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunuyorsa, bu uyuşmazlık tespit davası yoluyla giderilebilir.

Davacının bir hukuki ilişkinin varlığı, yokluğu veya içeriğinin belirlenmesi hakkında tespit hükmü elde etmek için açtığı davaya tespit davası denir. gayrimenkul davasına bakan avukatlar

Tespit davasıyla davalı bir şeyi yapmaya veya bir şeyden kaçınmaya mahkum edilmez, sadece taraflar arasındaki hukuki ilişkinin varlığı veya yokluğu, ya da tereddütlü olan içeriği tespit edilir.

Tespit davası; mülga 1086 Sayılı H.U.M.K.nda açıkça düzenlenmiş değildi. Fakat bazı tespit davalarını düzenleyen özel kanun hükümleri bulunmaktaydı ( M.K.m.25; İ.İ.K.m.69, II, m.72, m.89, III; H.U.M.K.m.519; 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri K. m. 15, III.m.67, II; TK m.58/a; 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt K.m.46 ).

Türk Öğretisinde ve Yargıtay uygulamalarında istikrarlı şekilde caiz olduğu belirtilen tespit davaları 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ nun 106. maddesinde: ” ( 1 ) Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir.

( 2 ) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır.

( 3 ) Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.” şeklinde düzenlenmiştir.

Bu madde hükmüne göre; bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut da bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesini hedefleyen davalara tespit davası denir.

Tespit davası açan davacı, eda davasıyla inşai davalardan farklı olarak dava açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararının bulunduğu hususunu açıkça ortaya koymak, hukuki yararını ispatlamak zorundadır.

Maddi vakıalar tek başına tespit davasına konu yapılamaz; ancak bir hakkın yahut bir hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun belirlenmesi amacıyla tespite konu yapılabilir. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2013/7-670 K. 2014/423 T. 28.3.2014