T.C. İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 34. HUKUK DAİRESİ E. 2017/34 K. 2017/61 T. 1.2.2017
• TESPİT İSTEMİ ( Eşinden Boşandığı Halde Boşandığı Eşi ile Fiilen Birlikte Yaşadığı Belirlenen Eş ve Çocukların Bağlanmış Olan Gelir ve Aylıkların Kesileceği/Emniyet Müdürlüğü Araştırmasında İlgilinin Eşiyle Belirtilen Adreste Birlikte Yaşadıklarının Tespit Edilip Bu Kayıtların Aksinin Resmi Belgelerle İspat Edilemediği – Davacının Boşandığı Eşi ile Fiilen Birlikte Yaşadığının Kabulü Gerektiği/İstinaf isteminin Kabulü ile Kararın Kaldırılmasına Karar Verileceği )
• BOŞANAN EŞLERİN BİRLİKTE YAŞAMAYA DEVAM ETMESİ ( Eş ve Çocukların Bağlanmış Olan Gelir ve Aylıkların Kesileceği/Emniyet Müdürlüğü Araştırmasında İlgilinin Eşiyle Belirtilen Adreste Birlikte Yaşadıklarının Tespit Edilip Bu Kayıtların Aksinin Resmi Belgelerle İspat Edilemediği – Tanıkların Beyanlarının Resmi Kayıtlar Karşısında Davalı İddiasına İspata Yeterli Deliller Olmadığı/Davacının Boşandığı Eşi ile Fiilen Birlikte Yaşadığının Kabulü Gerektiği/İstinaf isteminin Kabulü ile Kararın Kaldırılmasına Karar Verileceği )
• İSPATA YETERLİ DELİL ( Emniyet Müdürlüğü Araştırmasında İlgilinin Eşiyle Belirtilen Adreste Birlikte Yaşadıklarının Tespit Edilip Bu Kayıtların Aksinin Resmi Belgelerle İspat Edilemediği/ Tanıkların Beyanlarının Resmi Kayıtlar Karşısında Davalı İddiasına İspata Yeterli Olmadığı – Davacının Boşandığı Eşi ile Fiilen Birlikte Yaşadığının Kabulü Gerektiği/İstinaf isteminin Kabulü ile Kararın Kaldırılmasına Karar Verileceği )
5510/m.56, 96
ÖZET : Dava konusu uyuşmazlık eşinden resmi olarak boşanan davacıya murisinden dolayı bağlanan ölüm/yetim aylığının davacının boşandıktan sonra boşandığı eşi ile birlikte yaşamaya devam ettiği gerekçesiyle kesilmesi işlemine ilişkindir. Bu yönüyle davanın yasal dayağı 5510 S.Y.’nın 56/2 maddesidir. Buna göre eşinden boşandığı halde boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir.
İlçe emniyet müdürlüğü araştırmasında ilgilinin eşiyle belirtilen adreste birlikte yaşadıklarının tespit edilip bu kayıtların aksinin resmi kayıt ve belgelerle ispat edilememiştir. Tanıkların beyanlarının resmi kayıtlar karşısında yargıtay içtihatları uyarınca davalı iddiasına ispata yeterli deliller olmadığı mahkemece toplanan delillere göre sosyal güvenlik denetmeni raporunun aksinin kanıtlanmadığı giderek davacının boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşadığının kabulü gerekir. İlk Derece Mahkemesi kararının usül ve yasaya uygun olmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumunun istinaf isteminin kabulü İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılarak davacı Sosyal Güvenlik Kurumu vekilinin talebinin kabulüne ve karar kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.
DAVA : Davacı vekili tarafından Bursa 1.İş Mahkemesine verilen dava dilekçesiyle davalı Reyhan D. ( A. ) ‘in müvekkili kurumdan yersiz olarak aldığı yetim aylıklarının tahsili için Bursa 6.İcra Müdürlüğünün 2014/1351 takip sayılı dosyası ile icra takibi yapıdığı, borçlunun takibe itiraz ettiği, takibin durduğu, davanın boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamaya devam etmesi nedeniyle itirazın iptaline ve inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince istinaf yoluna başvurulan ilamda belirtildiği şekilde davacı talebinin reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi hükmüne karşı davacı Sosyal Güvenlik Kurumu Vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması ve başvurunun süresinde olduğunun anlaşılması üzerine, ön inceleme aşaması tamamlandıktan ve Üye Hakim Necip Baş tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, dosyadaki mevcut delil durumu ve yasal hükümlere göre, istinaf başvurusunun, duruşma açılmaksızın dosya üzerinde inceleme yapılmak suretiyle, karar verilmesi mümkün bulunan hallerden olduğu anlaşılmakla işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:
KARAR : Davacı vekili tarafından Bursa 1.İş Mahkemesine verilen dava dilekçesiyle özetle; davalı Reyhan D. ( A. )’in müvekkili kurumdan yersiz olarak aldığı yetim aylıklarının tahsili için Bursa 6.İcra Müdürlüğünün 2014/1351 takip sayılı dosyası ile icra takibi yapıdığı, borçlunun takibe itiraz ettiği, takibin durduğu, davanın boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamaya devam etmesi nedeniyle itirazın iptaline ve inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı tarafından kurum işleminin eksik ve yetersiz araştırmaya dayalı olarak yapıldığı, boşandıktan sonra boşanılan eş ile birlikte yaşamanın söz konusu olmadığı, namusuyla şerefiyle yaşama mücadelesi verdiğini, davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
İlk Derece Mahkemesince istinaf yoluna başvurulan ilamda belirtildiği şekilde davacı talebinin reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davacı Sosyal Güvenlik Kurumu Vekilinin davalı Reyhan D. ( A. )’in müvekkili kurumdan yersiz olarak aldığı yetim aylıklarının tahsili için Bursa 6.İcra Müdürlüğünün 2014/1351 takip sayılı dosyası ile icra takibi yapıdığı, borçlunun takibe itiraz ettiği, takibin durduğu, davanın boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamaya devam etmesi nedeniyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurulduğu görülmüştür.
Dava konusu uyuşmazlık eşinden resmi olarak boşanan davacıya murisinden dolayı bağlanan ölüm/yetim aylığının davacının boşandıktan sonra boşandığı eşi ile birlikte yaşamaya devam ettiği gerekçesiyle kesilmesi işlemine ilişkindir.Davacının boşandığı ve boşamasını takiben yaptığı başvuru ile ölen babası nedeniyle davacıya ölüm aylığı bağlandığı uyuşmazlık konusu değildir.
Bu yönüyle davanın yasal dayağı 5510 S.Y.’nın 56/2 maddesidir. Buna göre “Eşinden boşandığı halde boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar 96. Maddesi hükümlerine göre geri alınır.” Bu düzenlemeye göre boşandıktan sonra aynı çatı altında boşanılan eş ile fiilen eylemli olarak birlikte yaşanması halinde eş yada çocuğa bağlanan ölüm aylığının kesileceği kuşkusuzdur. Ancak boşanmadan sonra müşterek çocuklar nedeniyle zorunlu olarak birkaç saatliğine aynı ortamı paylaşmanın bu bağlamda değerlendirilemeyeceği açıktır. 5510 sayılı yasanın yürürlük tarihi 01/10/2008 tarihi olup davacı kurum tarfından davalıdan geri istenen ölüm/yetim aylıklarının 25/10/2008-24/09/2010 tarihleri arası dönemde davacıya ödenen yetim aylıklarının tarihleri arası dönem ödenen ölüm aylıklarıdır dolayısıyla burada 5510 sayılı yasanın 56.maddesi ile getirilen boşanan eşlerin boşandıktan sonra aynı çatı altında sürekli birlikte yaşamak iradesinin araştırılıp tespiti gerekmektedir.
Mahkemece davacı tarafından gösterilen ikametgah kayıtları, nüfus mernis kayıtlarını celp edildiği davalının eşinden boşandığı son mernis adresinin Güzelyalı Mah.Fatih Cad. Pınar Sok. No: … K:4/10 Mudanya /Bursa olduğu, boşandığı eşi ile birlikte yaşadığının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tespit edilmesi ve celb edilen nufüs kayıtalarına göre davalı Reyhan D.’in 12/07/2010 tarihinde yeniden evlendiği, davalı adına boşandığı dönem içerisinde herhangi bir elektrik , su aboneliğine rastlanmadığı, eşi Hakkı D. adına Güzelyalı Mah.Fatih Cad. Pınar Sok. No: … Tuğcu Apt. K:4/10 Mudanya /Bursa adresinde elektrik aboneliğini 06/12/2012 tarihi itibariyle başlatıldığı, Hakkı D.’in son adresinin bu adres olduğu, bundan önce Namık Kemal Mah. Deliçay Sok No: … iç kapı no:1 Osmangazi /Bursa adresiyle , Namık Kemal Mah. Çağlayan Sok. Ali K. Apt. No: … iç kapı no:1 Osmangazi/Bursa olduğu, 17/12/2014 tarihli Mudanya İlçe Emniyet Müdürlüğü araştırmasında da Reyhan D. ‘in eşi Hakkı D. ile birlikte Güzelyalı Mah.Fatih Cad. Pınar Sok. No: … K:4/10 Mudanya /Bursa adresinde birlikte yaşadıklarının tespit edildiği, bu kayıtların aksinin resmi kayıt ve belgelerle ispat edilemediği, dinlenen muhtar ve ihtiyar heyeti üyesi tanıkların beyanlarının resmi kayıtlar karşısında Yargıtay içtihatları uyarınca davalı iddiasına ispata yeterli deliller olmadığı,Bu değerlendirmeler ışığında Mahkemece toplanan delillere göre Sosyal Güvenlik Denetmeni raporunun aksinin kanıtlanmadığı giderek davacının boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşadığının kabulünün gerektiği kurum tahkikat raporu, mernis kayıtları ile ortadadır. Dinlenen tanık beyanlarının fiili duruma aykırı biçimde beyanda bulunmaları mümkün bulunduğundan denetmen raporunun aksinin kabulüne yeterli değildir. Hal böyle olunca da İlk Derece Mahkemesi kararının usül ve yasaya uygun olmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumunun istinaf isteminin kabulü ile HMK ‘nun 353/1.b-2 Maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılarak davacı Sosyal Güvenlik Kurumu vekilinin talebinin kabulüne karar verilmesi sonuç ve kanaatine varılmakla aşağıdaki karar verilmiştir.
SONUÇ : Yukarıdaki nedenlerle,
Davacı Sosyal Güvenlik Kurum Vekilinin istinaf isteminin kabulü ile HMK 353/1-b-2 Maddesi gereğince Bursa 1.İş Mahkemesinin 2014/762 Esas 2016/615 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
Sosyal Güvenlik Kurumunun DAVASININ KABULÜ İLE davalı Reyhan D.’in Bursa 6.İcra Müdürlüğünün 2014/1351Esas sayılı dosyasındaki İTİRAZIN İPTALİNE, takibin devamına,
Takip konusu asıl alacak miktarı 24.956.43 tl.nin %20 ‘si 4.991.28 tl. tutarındaki inkar tazminatının davalı Reyhan D.’den alınarak davacı kuruma verilmesine,
Alınması gereken 1.704,77-TL karar ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı kurum tarafından yapılan 277,20-TL tutarındaki yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacı kuruma verilmesine,
Davalı birleşen dosya davacısı Sosyal Güvenlik Kurumu kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 2.994,77-TL tutarındaki vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesine,
Kararın tüm taraflara tebliğine,
Davalı kurum harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından istinaf yoluna başvurmayan taraf lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Karar kesinleştiğinde, artan gider avansı var ise yatıran tarafa iadesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun 8/3 maddesi gereğince miktar itibariyle kesin olmak üzere, 01.02.2017 gününde Oy birliğiyle karar verildi.
