Mehir Nedir?
Mehir, İslam hukukunda erkeğin evlenirken kadına verdiği veya vermeyi taahhüt ettiği para, mal veya menfaat hediyesidir.
Mehir kadının mal varlığına dahil olur ve üzerinde dilediği tasarrufta bulunabilir. Dört hukuki mezhep tarafından kabul edilmiştir.
Eşya iadesi davasında, mutad dışı eşyaların aynen iadesi bu olmadığı takdirde bedelinin iadesi istenebilir.
Aynen iadenin mümkün olmaması halinde, karşılığı olan bedel sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri verilir.
Kural olarak giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen ( elbise, ayakkabı, kuaför gideri, pasta, meyve suyu vs. gibi ) eşyaların iadesine karar verilemez.
Eşyaların mutad sayılabilmesi, yöresel örf ve adete göre tespit edilebileceği gibi, maddi değerinin de günün koşullarına ve yöresel değerlendirmeye göre fahiş olmayan eşyalardan olması gerekmektedir.
Fahişlik olgusu tarafların mali ve sosyal durumları ile ölçülmelidir.
Açılan bir davada mahkemece mehir senedinde yazılı olan ve iadesi mümkün olmayan üç takım elbise, bir adet nişan elbisesi, iki takım ayakkabı, iki çift terlik, bir adet cüzdanlı çanta, beş takım iç çamaşırı, üç tane eşarbın aynen iadesine karar verilmesi doğru görülmemiştir. (YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2013/19593)
Ayrıca, eşyaların aynen iadesine olmadığı takdirde bilirkişi tarafından belirlenen miktarın hüküm altına alınmasına karar verilmesi gerekirken, sadece aynen iadeye ilişkin hüküm kurularak davalının infaz sırasında seçimlik hakkının bertaraf edilerek infazda tereddüt oluşturacak şekilde hüküm kurulmuş olması da bozma sebebi yapılmıştır.
Mehir Senedi ile Devredilmesi Vaadedilen Gayrimenkulün Devri İstenebilir mi?
Örnek bir olayda, davacı, kendisine verilen 25.9.1984 tarihli mehir senedi‘nde vaadedilen 15 m2 tapulu gayrimenkulün devri için dava açmıştır.
Tapunun devri için açılan davayı yerel mahkeme kabul etmiştir, ancak yerel mahkemenin kararı davalı avukatı tarafından Yargıtay’a taşınmış ve Yargıtay da davanın kabulüne dair verilen kararı bozmuştur.
Hemen belirtmek gerekir ki, tapulu bir taşınmazın adi yazılı şekilde yapılmış bir sözleşme ile devri kanunen geçersizdir, davacı buna dayanarak mülkiyetin kendisine naklini isteyemez.
Ancak mehir senedi‘ndeki bu taahhüdün yerine getirilmemiş olması nedeniyle tazminat istenebilir mi?
Geçersiz sözleşmeler, herhangi bir hak ve borç doğurmazlar; taraflar ancak o sözleşme nedeniyle karşı tarafa verdiklerini geri isteyebilirler. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, bu gerekçe ile Yargıtay’ın bozma kararına direnen yerel mahkemenin kararını bozmuş ve adi şekilde yapılmış mülkiyetin naklini içeren mehir senedinde yer alan bu vaadin yerine getirilmemesi nedeniyle mülkiyetin nakli istenemeyeceği gibi tazminat da istenmesinin mümkün olmadığını karara bağlamıştır.*
*YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas Numarası: 2004/13-292 Karar Numarası: 2004/275 Karar Tarihi: 12.05.2004
Mehir Senedinde Yetki Sözleşmesi
Örnek bir davada evlilik sebebiyle düzenlenen 5.8.2003 günlü ve “Mehir Senedi” başlıklı belgenin davalı(Kayınpeder) M. C. tarafından “Altın ve malları veren ve taahhüt eden”; dava dışı oğlu D. C. tarafından ise “Evlenen” sıfatıyla imzalanmıştır. Anılan belgede davacının imzası bulunmamaktadır. Dolayısıyla, söz konusu belgede yer alan, “…İhtilaf halinde KONYA Mahkemeleri ile icra daireleri yetkilidir.” ibaresi, eldeki davanın tarafları yönünden yetki sözleşmesi olarak kabulünün hukuken olanak yoktur.*
*YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas Numarası: 2006/13-539 Karar Numarası: 2006/586 Karar Tarihi: 27.09.2006
merhaba bnmde 2 yıldır boşanma davam devam ediyor ama ben annemin evindeyken almışlar mehir senedi olmadan mehir alınabilir mi teşekkür ederim
Ben dilber beşer 6 yıl dir evliyim eşim 2 yıldır cezaevinde benim bütün altinlarimi kayın babam el koydu yani beni kandırdı gitmiş emanet aldı daha 20 günlük evliydim altinlarimi aldılar bende şimdi eşim cezaevinde de alın diyorum yok diyorlar atın larin almıyoruz eşim ceza evinde perişan kimse para gönder miyor ne yapacağımi bilmiyorum iki oğlum var daha çok küçükler bana bir yol gösterin Allah razı için
merhaba Yasin bey çekişmeli boşanma davam 2 yıldır devam ediyor ancak son 5 aydır nafakam ödenmiyor, ne yapabilirim, birde mehir bedelini eşimden mahkemede isteyebilir miyim? çok teşekkürler.