MİRAS DAVASI
Miras davası, miras hukuku içinde değerlendirilir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, kişiler hukuku başlığını taşıyan Birinci Kitap, Aile Hukuku başlığını taşıyan İkinci Kitap, Miras Hukuku başlığını taşıyan Üçüncü Kitap ve Eşya Hukuku başlığını taşıyan Dördüncü Kitap’tan oluşmaktadır.
Medeni Hukukun en zor kavranan ve en karmaşık dalı miras hukuku olarak kabul edilmektedir.
Miras hukuku başlığını taşıyan Üçüncü Kitap, mirasçılar ve mirasın geçmesi başlığını taşıyan iki kısımdan oluşur.
Birinci kısmı oluşturan mirasçılar kısmı,
- yasal mirasçılar,
- ölüme bağlı tasarruflar olarak iki bölümden oluşmaktadır.
Yasal mirasçılar bölümünde yapılan düzenleme ile büyük analar ve babalar ve büyük babaların kendi çocukları hayatta iseler, mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük analar ve büyük babalara düşen miras paylarının onların çocuklarına geçmesi olanağı sağlanmıştır.
Miras hukukunda yapılan değişiklikle sağ kalan eş varsa büyük analar ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüş olması halinde, ona düşen pay kendi çocuğuna yani mirasbırakanın amca, hala, dayı ve teyzesine de geçmektedir.
Miras Nedir?
Ölen kişiden geriye kalan malvarlığı halk dilinde miras olarak adlandırılmaktadır. Ancak miras hukuku terminolojisinde, ölen kişinin geride bıraktığı bu mal varlığına tereke adı verilir.
Miras hukuku ise gerçek bir kişinin ölüm veya ölüme benzer haller gerçekleştiğinde mameleki ile ilgili özel hukuk ilişkilerinin geleceğini düzenleyen özel hukuk dalıdır. Ölüm ile birlikte kişinin mameleki, tereke olur.
Miras davası 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe girmesinden önceki olaylara 4722 sayılı Kanunun 17.maddesine göre, mirasbırakanın ölümü tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir.
Miras, mirasbırakanın ölümüyle açılır. Mirasbırakanın sağlığında yapmış olduğu mirasla ilgili kazandırmalar ve paylaştırmalar terekenin ölüm tarihindeki durumuna göre değerlendirilir.
Miras, malvarlığının tamamı için mirasbırakanın yerleşim yerinde açılır. Mirasbırakanın tasarruflarının iptali veya tenkisi, mirasın paylaştırılması ve miras sebebiyle istihkak davaları bu yerleşim mahkemesinde görülür.
Mirasta Uygulanacak Hukuk
Miras davası Yabancılık unsuru taşıyan özel hukuka ilişkin işlem ve ilişkilerde uygulanacak hukuk, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi ise Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’la düzenlenmiştir.
Miras ölenin milli hukukuna tabidir. Türkiye’de bulunan taşınmaz mallar hakkında Türk hukuku uygulanır.
Mirasın açılmasına, iktisabına ve taksimine ilişkin hükümler terekenin bulunduğu yer hukukuna tabidir. Türkiye’de bulunan mirasçısız tereke devlete kalır.
Miras davası Ölenin milli hukukuna uygun şekilde yapılan ölüme bağlı tasarruflar da geçerlidir. Ölüme bağlı tasarruf ehliyeti, tasarrufta bulunanın tasarrufun yapıldığı andaki milli hukukuna tabidir.
Milli hukukuna göre ehliyetsiz olan bir kişi işlemin yapıldığı ülke hukukuna göre ehil ise yaptığı hukuki işlemle bağlıdır.
Aile ve miras hukuku ile başka ülkedeki taşınmazlar üzerindeki ayni haklara ilişkin işlemler bu hükmün dışındadır.
Gaiplik veya ölmüş sayılma kararı, hakkında karar verilecek kişinin milli hukukuna tabidir. Milli hukukuna göre hakkında gaiplik veya ölmüş sayılma kararı verilmeyen kişinin mallarının Türkiye’de bulunması veya eşinin veya mirasçılarından birinin Türk vatandaşı olması halinde Türk hukukuna göre gaiplik veya ölmüş sayılma kararı verilir.
Tüzel kişiler için ölüm söz konusu olmadığından mira bırakmaları da söz konusu olmaz. Tüzel kişiliğin sonlanması durumunda malvarlığının tasfiyesi kendilerine özgü özel kanunlarına göre olur. Ancak tüzel kişilerin mirasçı olabilmesi mümkündür.
Miras Davası
Miras davası ise,
- ölüme bağlı tasarrufun iptali davası
- tenkis davası,
- mirasbırakanın muvazaası gibi davalar olarak sayılabilir.