Bir Tokadın Sonuçları
“Atanamayan öğretmenler, dershaneler kapatılacak mı, gerekli mi değil mi” tartışmaları sürerken Hürriyet okuru Hatice S.’den gelen aşağıdaki soru “öğretmenin vurduğu yerde gül biter” düşüncesinin zaman içinde nasıl değiştiğinin de bir resmi adeta. Hatice Hanım, şimdi bana öyle bir soru sormuşsunuz ki, cevaplasam bir kısım öğretmenler kızacak; cevaplamasam gönlüm razı gelmeyecek…
“Yasin Bey, benim oğlum biraz haylaz. Henüz ilkokul 2. Sınıfa gidiyor. Geçenlerde koridorda biraz yaramazlık yapmış, okul müdürü de çocuğu tokatlamış. Babasına söyledim, “müdürdür yapar” diyor. El kadar çocuk tokatlanır mı, müdürün böyle bir hakkı var mı? Çocuk şimdi bir haftadır okula gitmek istemiyor. Muhtemelen tüm ömrü boyunca bunu unutmayacak. Müdüre tazminat davası açmayı düşünüyorum, ne yapayım, bir yol gösterin lütfen. Hatice S.”
Çocuğa Ana-Babası Bile Vuramaz
Eskiden (2002 yılından önce geçerli olan Medeni Kanun döneminde) ana-babanın çocuğunu tedip hakkı vardı. Ana-babanın bu nedenle çocuğu uslandırmak için bir-iki fiske vurması halk arasında da normal karşılanırdı. On yıldan fazladır yürürlükte olan yeni Medeni Kanunu’muzda artık böyle bir hak (ya da yetki) ana-babaya verilmemiş. Yani, çocuğu terbiye ediyorum diyerek tokat atmak, terlikle kovalamak vb. kabul edilir bir davranış değil.
Ceza-i Sorumluluğu Var
Sorunuzda olduğu gibi, eğer çocuğa yönelik bir şiddet eylemi varsa, bunun tazminat olduğu kadar ceza-i sonuçları da var. Tokat atan öğretmeni, müdürü, hizmetliyi ya da her kim ise onu, en yakın karakola bir dilekçe ile şikâyet edebilirsiniz.
Müdüre Anayasal Koruma
Çocuğa yönelik şiddet içeren eylemin sonuçlarından biri de, uğranılan manevi zararların giderilmesi için açılacak tazminat davası. Bu davayı, çocuğa velayeten ana-babası açabilir. Yalnız bu davayı açarken dikkat edilmesi gereken önemli nokta şu: Tokadı atan müdür devlet okulunda mı çalışıyor yoksa özel okulda mı? Eğer özel okulda çalışıyorsa, doğrudan müdüre karşı tazminat davası açabilirsiniz.
Ama müdür, devlet okulunda çalışıyorsa, durumu biraz daha farklı: Anayasa’nın 129.maddesinin beşinci fıkrasına göre memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları sadece idare aleyhine açılabiliyor.
Yani, çocuğunuza müdürün attığı tokat, idarenin ‘hizmet kusuru’ olarak kabul ediliyor. Bu nedenle davayı, o müdürü istihdam eden Milli Eğitim Bakanlığı’na karşı açmanız lazım. Doğrudan müdür aleyhine dava açarsanız davayı yanlış kişiye karşı açtığınız için kaybedersiniz.
* Hurriyet.com.tr ve Hürriyet Ankara’da 5.12.2013’te yayınlanan yazımdan
