Mahkemece, taraflar arasındaki evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki sebebine dayalı olarak karşılıklı olarak açılan boşama davası sonucunda davacı-davalı (kadın)’ın davasının kabulüne, davalı-davacı (koca)’nın davasının reddine karar verilmiştir.
Yargıtay 2.HD, eşin din değiştirmesini geçerli bir boşanma sebebi olarak kabul etmedi. Size göre bu karar:
— Av.Yasin Girgin (@avyasingirgin) November 28, 2020
Davalı-davacı (koca) eşinin yehova şahitleri üyesi olduğunu, ortak yaşanılan evin kilise haline geldiğini, bu grubun öğretilerinin öğretildiğini, ibadetlerinin yapıldığını, bir çok erkeğin eve girip çıktığını ileri sürmüştür. Mahkemece de kadının … üyesi olduğu kabul edilmiş acak bu grubun şiddet içeren bir grup olmadığı ve kimsenin dini inançlarından ötürü bu özgürlükleri açısından kusurlu kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davacı kocanın davasının reddine karar verilmiştir . Hükmü davalı koca temyiz etmiştir.
Karşı oy yazısında şu ifadelerle kocanın davasının reddedilmesine dair karar eleştirilmiştir:
Yapılan soruşturma ve toplanan delilerden kadının evlendikten sonra dinini değiştirdiği … olarak bilinen dini topluluğa katıldığı ve bu topluluğun faaliyetlerinde aktif olarak görev aldığı anlaşılmaktadır. Evlilik, iki karşı cins arasında yasalara uymak şartı ile aile kurmayı, çocuk sahibi olmayı, bu çocuklara belli bir statü sağlamayı ve kültürel, sosyo-ekonomik, psikolojik, biyolojik amaçları hedefleyen bir anlaşma ve dayanışmadır. Her anlaşma ve ortaklıkta olduğu gibi evlilikte de tarafların bir kısım hak ve yükümlülükleri vardır. Evlilikle birlikte taraflar ortak amaçlar için bir kısım bireysel hak ve özgürlüklerinden evlilik birliğinin kurallarına uymak için fedakarlık ederler. Taraflar evlenmekle uymaları gereken diğer kuralların yanında kendi rızaları ile oluşturdukları ve aile dediğimiz küçük topluluğun kurallarına da uymak zorundadırlar. Evlilik birliği, taraflar bu kurallara uyduğu sürece devam eder. Bu zorunluluk, birliği oluşturan bireylerin özellikle Anayasada düzenlenen ve birey olmaktan kaynaklanan temel haklarını ortadan kaldırmaz. Ancak zaman zaman tarafların birey olarak sahip oldukları temel hakları ile aile kurumunun yüklediği yükümlülükler ve uyulması gereken kurallar çatışır. Bu durumda bireyin temel haklarının korunması ve üstün tutulması asıl olandır. Ne varki bu durum diğer eş için evlilik birliğini çekilmez hale getirirse bir boşanma sebebi oluşturur. Örneğin eşler birlikte yaşamak ve birbirlerine yardım etmekle görevlidirler. Hal böyleyken eşlerden birisi seyahat ve yerleşme özgürlüğü çerçevesinde başka bir yerde yaşamak ister ve eşine yardım etmek istemezse diğer eş bu tercih hakkını kullanan eşi bunları yapmaya zorlayamaz. Ancak eşin bu tavrı diğer eş için bir boşanma sebebi oluşturur.
Somut olayda da kadın din ve inanç özgürlüğü çerçevesinde evlilik birliği içerisinde dini inancını değiştirmiş…olarak bilinen dini gruba katılmıştır. Dini tercihler insanların kültürünü, yaşam biçimlerini ve amaçlarını etkileyen ve düzenleyen en önemli kurallardandır. Kadın dini inancını değiştirmek suretiyle evlilik birliğinin başında taraflarca bilinen ve karşılıklı olarak kabul edilen yaşam biçimini de diğer eş için çekilmez hale getirecek şekilde değiştirmiştir. Diğer eş bu değişikliğin kendisi açısından evlilik birliğini temelinden sarstığını düşündüğüne göre artık bu evliliği sürdürmesi beklenemez. Bu anlamda taraflar arasında artık ortak bir yaşam biçimi ve dolayısıyla ortak bir amaçta kalmamıştır. Bu sebeple diğer eşin boşanmak istemesi davacı kadının Anayasada düzenlenen din ve inanç özgürlüğüne müdahale olarak nitelendirilemez. Çünkü evlilik birlikteliğinin gerektirdiği hak ve yükümlülükler ile birey olarak sahip olduğu temel hakları arasında bir tercih yapmıştır. Öyleyse koca da dava açmakta haklıdır. Hal böyleyken kocanın da davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
2. Hukuk Dairesi 2014/11841 E. , 2014/26353 K.
