Tenkis Davası Nedir?

Tenkis Davası Nedir, Ne Anlama Gelir?

 

Tenkis, kelime olarak indirme, eksiltme anlamına gelmektedir. Eğer miras bırakan, saklı pay mirasçısına düşen paydan fazlasını bir başkasına bırakmışsa, hakkını tam alamayan mirasçı bu durumda tenkis davası açar.

Tenkis davası, yakın kan hısımlığından doğan bağlar nedeniyle yasal mirasçıların miras paylarının kanun gereğince korunan kısmı için açılan davadır.

Yasal mirasçının kanunla korunan bu miras payını mirasbırakanın ihlal ve tecavüzlerine karşı tenkis davası açılır.

Kural olarak tenkis davası, mirasbırakanın saklı payları zedeleyerek gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmaları nedeniyle saklı paylarını alamayan mirasçılar tarafından açılır. Bu dava ile, bu kazandırma ve tasarruflar kanuni sınırlara çekilir.

Tenkis davası yenilik doğuran bir davadır. Tasarrufa konu malın lehdarın eline geçmiş olması halinde eda talebini de kapsar.

Tenkis davasında mirasbırakanın tasarrufları saklı pay sınırına indirilir ve kanuni sınırlara getirilir.

Vasiyetnamenin miras hisseleri oranında iptali talebi de tenkis davası olarak kabul edilmektedir.

Tenkis davası miras hukukuna özgü bir iptal davası olarak da kabul edilebilir.

Mirasbırakan, mirasçıları arasında alt soyu, ana ve babası, eşi yoksa mirasının tamamı üzerinde istediği gibi tasarruf edebilir.

Bu dava saklı pay tamamlanıncaya kadar önce ölüme bağlı tasarruflardan bu yetmezse en yeni tarihlisinden en eskisine doğru geriye doğru gidilmek üzere sağlararası kazandırmalar hakkında açılır.

Mirasbırakan ölüme bağlı veya sağlararası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş ise tenkis davası, saklı pay tamamlanıncaya kadar önce ölüme bağlı tasarruflardan yapılır.

Ölüme bağlı tasarruf, bir kimsenin kendi ölümünden sonra sonuç doğurmak üzere gerçekleştirdiği işlemlere verilen isimdir.

Mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlararası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olduğu takdirde tenkis davası saklı pay tamamlanıncaya kadar önce ölüme bağlı tasarruflardan yapılıp, ölüme bağlı tasarruflardan yapılan tenkis işlemi saklı payı karşılamaya yetmezse tenkise sağlararası kazandırmalardan devam edilir.

Miras sözleşmesi veya vasiyetnameyle yapılan ölüme bağlı kazandırmalar mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmın sonradan daralması yüzünden hükümsüz olmaz.

Yasal mirasçıların paylarına ilişkin olarak tasarrufta yer alan kurallar mirasbırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça sadece paylaştırma kuralı sayılır.

Saklı paylı mirasçılar lehine kazandırmaların tenkisi 4721 sayılı Türk Medeni kanunu madde 561 hükmüne göre yapılır:

Saklı paylı mirasçılar lehine kazandırmalar

MADDE 561.- Saklı pay sahibi mirasçılara ölüme bağlı tasarrufla yapılan ve tasarruf edilebilir kısmı aşan kazandırmaların onların saklı paylarını aşan kısmı orantılı olarak tenkise tabi olur. Tenkise tabi birden fazla ölüme bağlı tasarrufun bulunması halinde, saklı pay sahibi mirasçıya yapılan kazandırmanın saklı payı aşan kısmı ile saklı pay sahibi olmayan kimselere yapılan kazandırmalar orantılı olarak tenkis edilir.


Bu yazılarımızı da okumalısınız:

0 533 483 9313